KÖPEKLERDE ŞEKER HASTALIĞI: BELİRTİLER, NEDENLER VE TEDAVİ
Köpeklerde şeker hastalığı, köpeğinizi etkileyebilecek en yaygın hormonal hastalıklardan biridir. Bu yazıda köpeklerde en sık görülen semptomları, diyabete veya diğer adıyla şeker hastalığına zemin hazırlayabilecek etmenleri, tedavi yöntemlerini ve doğru beslenmenin önemini ele alacağız.
KÖPEKLERDE ŞEKER HASTALIĞI NEDİR?
Köpeklerde şeker hastalığı, sürekli hiperglisemi (yüksek kan şekeri seviyeleri) ile sonuçlanan, insülinin tamamen veya kısmen eksikliğinin olduğu hormonal bir hastalıktır.
İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve kandaki glikozun enerji kaynağı olarak kullanılmak üzere hücrelere geçişini sağlayan bir hormondur.
İki tip diyabet vardır:
İnsüline bağımlı veya tip 1. Pankreas yeterli insülin üretmez. Köpeklerde en sık görülen tip budur.
İnsülinden bağımsız veya tip 2. Pankreas insülin üretir, ancak dokular buna dirençlidir. Kedilerde yaygındır. Tedavi edilmezse tip 1 diyabete dönüşebilir.
KÖPEKLERDE ŞEKER HASTALIĞI BELİRTİLERİ
Bu semptomlardan herhangi birini fark ederseniz, glikoz ölçümü yapmak için veterinerinize gitmeniz önemlidir:
Köpek daha fazla sıvı tüketir (polidipsi) ve çok miktarda idrar yapar (poliüri). İdrar genellikle çok konsantre değildir ve bazen neredeyse şeffaftır.
Daha fazla yemek yer (polifaji) ama kilo kaybeder. Hayvanlar açlık çekerler çünkü glikoz seviyeleri yüksek olmasına rağmen bunu kullanamazlar ve enerji kaynağı olarak yağ ve protein kullandıkları için kilo verirler.
KÖPEKLERDE ŞEKER HASTALIĞI KOMPLİKASYONLARI
Katarakt. Hiperglisemi nedeniyle lens suyu emmeye başlar ve beyazımsı bir renk alarak şişer.
Ketoasidoz. Ciddi bir komplikasyondur. Yağların enerji kaynağı olarak metabolizması nedeniyle, acil olarak tedavi edilmezse komaya ve hatta ölüme neden olabilen kanda asidoza (düşük pH) neden olan keton cisimcikleri adı verilen atıklar üretilir.
Hepatik lipidoz. Enerji kaynağı olarak kullanılan yağ karaciğere sızarak boyutunun artmasına ve daha kırılgan hale gelmesine neden olur.
KÖPEKLERİ ŞEKER HASTALIĞINA MEYİLLİ HALE GETİREN FAKTÖRLER
Obezite insülin direncine neden olur.
Kadınlarda progesteron (yumurtalıkta üretilen ve ısıyı takip eden dönem olan diöstrus sırasında veya hamilelik sırasında artan bir hormon) insülin direncine neden olur. Ayrıca rahim enfeksiyonları (pyometra).
Genetik faktörler. Herhangi bir köpekte görülebilmesine rağmen, Schnauzer veya Kaniş gibi küçük cins köpeklerde daha sık görülür.
Orta veya ileri yaşta daha sık görülür.
KÖPEKLERDE ŞEKER HASTALIĞI TEDAVİSİ
Gördüğümüz gibi, köpeklerde en sık görülen diyabet tipi, insüline bağımlı diyabettir ve bu nedenle, aşağıdaki durumlarda insülin uygulaması şarttır:
Her köpeğin ihtiyacına bağlı olarak, yemekten hemen sonra genellikle 12-24 saatte bir deri altı doz uygulanır.
İnsülin uygulamasından sonra ortaya çıkabilecek yan etkilerden biri, hipoglisemiye neden olan glikozda ciddi bir düşüştür.- Bu durumda, köpeğinizin zayıf olduğunu, kafasının karışık olduğunu ve hatta bayıldığını görebilirsiniz.
- Bu semptomları fark ederseniz, ona hemen yemek vermeniz veya glikoz vermek için veterinerinize gitmeniz önemlidir.
Düzenli egzersiz ve sağlıklı bir kiloyu korumak insülin direncini azaltmak için önemlidir. Kızgınlıktan sonra dekompanse olmalarını önlemek için diyabetik dişilerin sterilizasyonu şarttır.
DİYET İLE TEDAVİ: DİYABETİK BİR KÖPEK İÇİN EN İYİ BESLENME NEDİR?
Köpekler için ADVANCE VETERINARY DIETS DIABETES gibi diyabet için özel yiyecekler, sürecin kontrol altına alınmasına yardımcı olur:
Kompleks karbonhidratlar (nişasta gibi glikoza ulaşmak için daha küçük moleküllere ayrılması gerekenler) ve yemekten sonra glikozda meydana gelen ani artışları azaltmak için yavaş emilim içerirler.
Glikoz emilim hızını yavaşlatmaya yardımcı olan lif, nişastanın hidrolizini (parçalanmasını) geciktirir ve dokuların insüline duyarlılığını artırır.
Doğru kiloyu korumaya yardımcı olmak için düşük yağ içeriği.
Gördüğümüz gibi, köpeklerde şeker hastalığı, özellikle kısırlaştırılmamış orta yaşlı veya yaşlı dişilerde yaygın bir hastalıktır. Tedavi edilmezse ve özellikle ketoasidoz gelişirse ölümcül olabilir. İnsülin, egzersiz ve uygun beslenme bu hastalığın doğru tedavisinin temelidir.
