Sterilisatie bij honden: wat moet je weten?
Heb je vragen over sterilisatie?
In dit artikel vind je de antwoorden op veel vragen over sterilisatie bij honden, zoals waar de ingreep uit bestaat, wat de effecten zijn, de voor- en nadelen en wat het beste moment is om je hond te laten steriliseren.
Sterilisatie bij honden: waar bestaat de ingreep uit?
Sterilisatie bij honden bestaat eruit de werking van de reproductieve organen tegen te gaan - bij de reuen de testikels en bij de teven de eierstokken. De werking van deze functie kan met behulp van verschillende technieken worden tegengegaan:
Chemische sterilisatie
Door middel van hormonale implantaten (voor reuen) die de productie van zaadcellen tegengaan en het testosterongehalte verlagen.
Deze bestaan ook in injectie- of tabletvorm (voor teven). Deze alternatieven zijn echter bijna in onbruik geraakt vanwege de bijwerkingen.
Het effect is tijdelijk en omkeerbaar.
Operatie
Er zijn verschillende mogelijkheden voor een chirurgische ingreep:
De zaadleiders of eileiders afbinden om te voorkomen dat zaad- en eicellen kunnen passeren. Dit komt overeen met een vasectomie bij mannen (afbinden van de zaadleider) of het afbinden van de eierstokken bij vrouwen. Ze gaan de cyclus niet tegen en het bijbehorende gedrag evenmin, omdat de geslachtsklieren hormonen en voortplantingscellen blijven aanmaken. Voortplanting wordt echter wel tegengegaan. Deze technieken worden niet vaak gebruikt in de diergeneeskunde.
Verwijdering van voortplantingsorganen (castratie). Bij reuen worden de testikels verwijderd (orchidectomie). Bij teven bestaan er twee mogelijkheden: alleen de eierstokken verwijderen (ovariëctomie) of zowel de eierstokken als de baarmoeder verwijderen (ovariohysterectomie).
Welke effecten heeft sterilisatie op honden?
Het belangrijkste effect van sterilisatie bij honden en de voornaamste reden waarom deze ingreep wordt uitgevoerd is dat voortplanting wordt tegengegaan. Op deze manier worden ongewenste nestjes tegengegaan en blijft de populatie binnen de perken. Onrechtstreeks zorgt dat ervoor dat er minder honden worden achtergelaten.
Afhankelijk van de gekozen techniek, sterilisatie of castratie, bestaan er verschillende voor- en nadelen:
Voordelen
Als de ei- of zaadleiders worden afgebonden, wordt alleen de voortplanting tegengegaan, zonder verdere voor- of nadelen.
Bij chemische castratie en sterilisatie zijn er nog meer voordelen, omdat het hormoongehalte daalt:
- Zowel bij reuen als teven verdwijnt de stress die gepaard gaat met loopsheid waardoor de eetlust verdwijnt, gewichtsverlies ontstaat, de hond nerveus wordt en kan beginnen huilen of blaffen.
- De concurrentie en agressie tussen reuen onderling verdwijnen, vooral in het bijzijn van een loopse teef.
- Honden markeren minder of zelfs niet meer.
- Het rijgedrag neemt eveneens af.
- Eveneens worden de agressie en irritatie van teven tijdens de loopsheid tegengegaan.
- Ze hebben een hogere levensverwachting (dit geldt alleen bij castratie).
- Medische problemen worden voorkomen:
- Bij reuen:
- Problemen zoals teelbalkanker, prostaataandoeningen zoals goedaardige prostaathyperplasie, cysten of prostaatontstekingen bij oudere reuen.
- De kans op een perineale hernia wordt kleiner.
- Bij reuen:
Bij teven zijn er alleen medische voordelen bij castratie, zoals de volgende:
Als de sterilisatie voor de eerste loopsheid wordt uitgevoerd, vermindert het risico op melkkliertumoren - afhankelijk van de oestrogenen - met 0,5%. Als de sterilisatie na de eerste loopsheid wordt uitgevoerd, vermindert het risico met 8% en vanaf de tweede loopsheid vermindert deze kans met 26%.
Ontstekingen aan de baarmoeder (pyometra), die vaak voorkomen bij oudere teven, worden tegengegaan.
Bij teven met suikerziekte neemt de insulineresistentie af, waardoor het glucosegehalte in haar bloed beter op peil blijft.
Nadelen
We hebben de volgende nadelen van castratie of sterilisatie gevonden:
Sommige voortplantingshormonen hebben ook voordelen voor het lichaam, vooral voor het immuunsysteem. De kans op auto-immuunziekten of bepaalde soorten kanker neemt dan ook toe als bepaalde hormonen definitief worden uitgeschakeld, zoals het geval is bij castratie.
Er bestaat een kans op gewichtstoename. De ruststofwisseling begint trager te werken en de eetlust neemt toe. Deze bijwerking kan echter onder controle worden gehouden met voeding die is aangepast aan de nieuwe behoeften van je hond.
Incontinentie bij teven door een verminderde werking van de sluitspier (veroorzaakt door een tekort aan oestrogenen). Dit komt vaker voor bij middelgrote tot grote honden die worden gesteriliseerd voordat ze zes maanden oud zijn.
Gewrichtsproblemen (vooral scheuren in de kruisbanden) bij grote tot zeer grote honden (meer dan 20 kilo) als de sterilisatie wordt uitgevoerd voordat de spieren en het skelet volgroeid zijn (voordat de hond een jaar oud is).
Geschikte leeftijd voor sterilisatie bij honden
De aanbevolen leeftijd voor een sterilisatie bij honden is afhankelijk van het ras, de grootte, het geslacht en de omgeving en kan van hond tot hond verschillen. Het is dan ook altijd aan te raden om bij twijfels over de geschikte leeftijd voor een sterilisatie bij je viervoeter contact op te nemen met je dierenarts.
Normaal gesproken wordt er aangeraden om de sterilisatie uit te voeren als de hond tussen de zes maanden en een jaar oud is, zelfs voor de grootste rassen die later volwassen worden.
Bij kleine honden wordt sterilisatie doorgaans uitgevoerd als de hond vanaf zes maanden oud is, omdat zij eerder volwassen worden. Bij kruisingen die groter dan 20 kilo zijn, strekt het volgens een onderzoek van UC Davis tot de aanbeveling om de hond pas na een jaar te steriliseren om de nadelen van sterilisatie te voorkomen.
Kort samengevat bestaan er meerdere technieken om een hond te steriliseren, die allemaal hun voor- en nadelen hebben. De voordelen wegen op tegen de nadelen, vooral om ongewenste nestjes en bepaalde ziektes in het voortplantingsstelsel van je hond te voorkomen.
