Kızgın kedi hakkında bilgiler: evreler, süre, davranış ve tavsiyeler

Dişi kediniz alışılmadık davranışlar mı sergiliyor ve stresli mi görünüyor? Eğer kediniz daha sevecen davranıyor, sık sık miyavlıyor ve huzursuz görünüyorsa, kızgınlık döneminde olabilir. Bu, kediler için doğal bir süreçtir ancak hem onlar hem de sahipleri için yönetilmesi zor olabilir. Bu yazımızda dişi kedilerde kızgınlık dönemiyle ilgili her türlü boyutu ele alıyoruz: evreler, süreler ve davranışlar. Kızgın kedi durumunda kızgınlık belirtilerini nasıl tanıyacağınızı anlatıyor, bu dönemi hem sizin hem de kediniz için daha rahat geçirmenizi sağlayacak pratik ipuçları sunuyoruz.

Kızgın kedi ne tür davranışlar sergiler?

Dişi kedilerde kızgınlık dönemi kızgın kedinin üreme döngüsünün erkek kediye karşı alıcı hale geldiği ve hamile kalabileceği evresidir. Aslında, bu dönemdeki alışılmadık davranış değişikliklerinin temel amacı bir erkek kediyi çiftleşmeye ikna etmektir.

Kedinizin ilk kızgınlık dönemi: Ne zaman olur ve bunu etkileyen faktörler nelerdir?

Kızgın kedi ilk kızgınlık dönemini 4 ila 12 aylıkken yaşayabilir, ancak bu birkaç faktöre bağlıdır:

Ağırlık

Dişi kedi erişkin ağırlığının %80'ine yani 2.3-2.5 kiloya ulaştığında.

Fotoperiyot

Kediniz kızgınlık dönemine genellikle ilkbahar aylarında (şubat ile ekim arası), yani günlerin uzadığı dönemde girer. Günde en az 10 saat ışık alması kızgınlık dönemine girmesi için gereklidir; ideal ışık süresi ise 14 saattir, bu da doğurganlığı artırır. Bu nedenle doğum tarihine bağlı olarak bazı dişi kediler 4 aylıkken, bazıları ise 1 yaşındayken kızgınlığa girebilir. Özellikle sokak kedilerinde bu durum daha sık görülür, zira bu şekilde doğacak yavrular için daha fazla besin kaynağı (fareler, sürüngenler ve küçük kemirgenler) bulunur.

Irk

Kısa tüylü kediler genellikle ilk kızgınlık dönemini uzun tüylü kedilerden daha önce yaşarlar.

Kızgın kedi nasıl tespit edilir

Kızgınlık dönemi geldiğinde, aşağıda belirtilenler gibi çok açık faktörlerin eşlik etmesi, tespiti kolaydır:

Davranış değişiklikleri

Çok şefkatli hale gelir (her zamankinden daha fazla).
Sürekli miyavlar.
Cinsel organını çok fazla yalar.
Yerde yuvarlanıp döner.
İdrar yapma sıklığı artar (hatta kum kabının dışında bile), bu da erkeklerin ilgisini çeker ve onları tahrik eder.
Çömelir halde durur.
Hatta iştahı bile kaybolabilir.

Kedinizi kısırlaştırmak için en iyi zaman ne zamandır?

Dişi kedilerin hayatlarında en az bir kez anne olmaları gerektiği ya da hamile kalmalarının meme tümörleri ve rahim enfeksiyonlarını önleyeceği yönünde yaygın bir inanış vardır. Ancak bu doğru değildir. Yani, eğer üremesini istemiyorsanız, en iyisi kısırlaştırmaktır.

Kısırlaştırmayı ilk kızgınlık döneminden önce yaparsanız, meme tümörleri görülme riskini %95 oranında azaltırsınız. Ayrıca rahim enfeksiyonlarını, istenmeyen yavruları ve bu yoğun stres dönemlerini de engellemiş olursunuz.

Bunun yanı sıra, kedinizin yaşamının her evresine uygun özel mamalar sayesinde sağlıklı kalmasını sağlayabilirsiniz. Eğer kızgın kedinizi iki yaşına gelmeden önce kısırlaştırırsanız ADVANCE Sterilize Junior vermenizi tavsiye ederiz. İki yaşından itibaren ise ADVANCE Sterilize Yetişkin öneriyoruz. Ayrıca herhangi bir sorunuz varsa veterinerinize danışın.

Kedilerde kızgınlık ne kadar sürer ve ne sıklıkla görülür?

Bir kedinin kızgınlık döneminin ne kadar sürdüğünü hiç merak ettiniz mi?

Dişi kedilerin uzun günlerde poliöstrik, yani yılın belirli dönemlerinde art arda birden fazla kızgınlık dönemi geçiren canlılar olduğunu bilmelisiniz. Bu da genellikle ilkbahardan sonbahara kadar sürer. Kızgınlık süresi kediden kediye değişmekle birlikte genelde 5 ila 15 gün arasında olabilir.

Dişi kediler ne sıklıkla kızgınlık dönemine girer?

Her 2 ila 3 haftada bir yeniden kızgınlık dönemine girerler ve bu durum yalnızca hamile kaldıklarında ya da kış aylarında sona erer. Ancak evde yaşayan bazı dişi kediler, iyi beslenme ve yapay ışık sayesinde yıl boyunca kızgınlık dönemi geçirebilir.

Kedilerde hangi yumurtlama tipi görülür?

Dişi kedilerde yumurtlama, uyarıya bağlı olarak gerçekleşir; yani yalnızca çiftleşme ya da vajinal uyarı olduğunda yumurtlama meydana gelir.

Kedilerde üreme döngüsünün evreleri

Kızgınlık dönemindeki bir kedinin üreme döngüsü dört aşamadan oluşur:

Proöstrus

Bu dönem, östrusla birlikte kızgınlık fazını oluşturur ve genellikle 1 ila 3 gün sürer. Bu aşamada dişi kedi erkek kediyi kendine çeker, ancak çiftleşmeye izin vermez; erkek yaklaştığında tıslayabilir, tırmalayabilir veya hırlayarak tepki verebilir. Bu dönemde yumurtalık folikülleri gelişir ve östrojen seviyeleri artar, bu da davranış değişikliğine neden olur.

Östrus (Kızgınlık evresi)

Bu evre genellikle 2 ila 6 gün sürer, ancak bazı durumlarda 12 güne kadar uzayabilir. Dişi kedinin erkeği kabul ettiği ve hamile kalabileceği dönemdir. Bu aşamada yumurtalık folikülleri büyür ve östrojen üretimi artar. Ancak çiftleşme gerçekleşmezse yumurtlama da olmaz. Eğer yeterli miktarda ışık (yaklaşık 12 saat) varsa, kedi yeniden kızgınlık dönemine girer. Aksi takdirde:

Anöstrus

Yumurtalıkların inaktif olduğu dönemdir ve genellikle bir sonraki üreme sezonuna kadar sürer. Bu evre, gün ışığının az olduğu kış aylarında görülür ve ortalama 3-4 ay devam eder.

İnteröstrus

Art arda gelen iki kızgınlık dönemi arasındaki süredir ve genellikle 8 ila 15 gün arasında sürer.

Kedilerde kızgınlık belirtileri nelerdir?

Davranış değişiklikleri, östrojen hormonundaki artıştan kaynaklanır. Kızgın kedinizde diğer türlerde olduğu gibi vulvada şişlik ya da kanama görülmez. Bu nedenle kızgınlık döneminde olduğunu davranışlarından anlayabilirsiniz:

Davranış değişiklikleri:

Yerde yuvarlanıp döner. Kızgın kedi mobilyalara ve insanlara sürtünmeye başlar ve davranışlarının normalden çok daha şefkatli olduğunu fark edersiniz.
Erkek kedileri çağırmak için çaresizce duyulan ve rahatsız edici olabilen sesler ve miyavlamalar kullanır.
Dikkatinizi çekmek için yerde yuvarlanma hareketleri yapar, böylece ona normalden daha fazla ilgi göstermenizi bekler. Kızgınlık dönemindeki bir kedi, başka yerde ilgi bulamazsa sürekli olarak sizden ilgi bekleyecektir.
Bazen okşadığınızda vücudu kasılır, belini hafifçe indirip kuyruğunun olduğu bölgeyi kaldırarak kuyruğunu yana doğru hareket ettirir.
Çiftleşme döneminde olduğunu belirten kokusal mesajlar içeren feromonlar sayesinde, dişi kediniz bir erkek kediyi cezbetmek için sık sık idrar yapar.
Kızgın kedi gergindir ve daha az yemek yiyebilir.
Kızgınlık döneminde genellikle kanama görülmez; ancak genital bölgesi şişeceği için kedinizin bu bölgeyi daha sık yaladığını fark edebilirsiniz. Ayrıca, bu bölgeyi hem sahiplerine hem de diğer hayvanlara gösterme eğiliminde olur.
Evden kaçma isteği daha fazla olacaktır, çünkü hedeflerinden biri de erkek bulmaktır. Bu dönemde pencereleri ve kapıları kapalı tuttuğunuzdan emin olun ve kaçabileceği delik ya da aralıkları mutlaka kontrol edin.

Kızgınlık döneminde kedinize yardımcı olacak ipuçları

Dişi kedinizin kızgınlık döneminde olduğu günlerde hem onun hem de sizin stresli ve gergin olmanız oldukça yaygındır. Bu süreci daha kolay atlatmanız için bazı ipuçları: Başa çıkmanıza yardımcı olacak bazı ipuçları:

Daha fazla ilgiye ihtiyaç duyduğu için onu okşayın ve tarayın.
Rahatlaması için elektrikli battaniye, tohum yastığı ya da havluya sarılmış sıcak su torbası gibi ısıtıcılarla ona sıcaklık sağlayın.
Feliway veya Zenifel gibi sentetik kedi feromonları kedinizi sakinleştirebilir, ancak bunları uygulamaya karar vermeden önce veterinerinize danışmanız tavsiye edilir.
Kum kabını temiz tutun ve amonyak kullanmayın; çünkü bu, kedinize idrar kokusunu hatırlatabilir.

Dişi Kedilerde Kızgınlık Dönemi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Baş Etme Yöntemleri

Kızgınlık dönemi nasıl önlenir? Doğum kontrol yöntemleri veya kısırlaştırma seçenekleri var mı?

Evet, doğumları kontrol altına almak ve kızgınlığı önlemek için dişi kedileri kısırlaştırmak mümkündür.

Kızgın kedimi kısırlaştırmamanın riskleri nelerdir?

Kedinizde sürekli kızgınlık sendromu olabilir, bu da kızgınlık dönemlerinin daha kısa aralıklarla gelmesine neden olabilir. Bu durum, kedinin kısırlaştırılıncaya kadar yemek yemeyi veya su içmeyi bırakmasına neden olabileceği gibi, stres ve kaygı seviyelerini de artırabilir.

Kızgınlık döneminde kedimi sakinleştirebilecek herhangi bir ürün veya takviye var mı?

Kedinizin kızgınlık döneminde sakinleşmesine ve kaygısının azalmasına yardımcı olabilecek feromon ürünleri vardır.

Kedimin kızgınlık dönemiyle ilgili olarak ne zaman veterinere danışmalıyım?

Kedinizi sahiplendiğinizde henüz kısırlaştırılmamışsa, veterinerinizle kısırlaştırma seçeneklerini ve bu işlemin artılarını ve eksilerini mutlaka konuşmalısınız.

Dişi kedilerin kısırlaştırılması için önerilen yaş kaçtır ve bu durum onun kızgınlık döngüsünü nasıl etkiler?

Dişi kedilerin ilk kızgınlık dönemini geçirmeden önce, yani 4-6 ay arasında kısırlaştırılması ideal ve önerilendir.

Kaynaklar:

Jemmett JE, Evans JM. A Survey of sexual behaviour and reproduction of female cats. J Small Anim Pract1977; 18: 31–37.
Jennett AL, Jennett NM, Hopping J, Yates D. Evidence for seasonal reproduction in UK domestic cats. Journal of Feline Medicine and Surgery. 2016;18(10):804-808. doi:10.1177/1098612X15595665.
Johnson AK. Normal feline reproduction: The queen. Journal of Feline Medicine and Surgery. 2022;24(3):204-211. doi:10.1177/1098612X221079706
Joyce A, Yates D. Help stop teenage pregnancy! Early-age neutering in cats. J Feline Med Surg 2011; 13: 3–10.
Kustritz MVR. Determining the optimal age for gonadectomy of dogs and cats. J Am Vet Med Assoc 2007; 231: 1665–1675.
Murray JK, Skillings E, Gruffydd-Jones TJ. Opinions of veterinarians about the age at which kittens should be neutered. Vet Rec 2008; 163: 381–85.
Overley B, Shofer FS, Goldschmidt MH, et al. Association between ovariohysterectomy and feline mammary carcinoma. J Vet Int Medern 2005; 19: 560–563.
Spain CV, Scarlett JM, Houpt KA. Long term risks and benefits of early age neutering in cats. J Am Vet Med Assoc 2004; 224: 372–80.
Stubbs WP, Bloomberg MS, Scruggs SL, Shille VM, Lane TJ. Effects of prepubertal gonadectomy on physical and behavioural development in cats. J Am Vet Med Assoc 1996; 209: 1864–70.
Tsutsui T, Stabenfeldt GH. Biology of ovarian cycles, pregnancy and pseudopregnancy in the domestic cat. J Reprod Fertil Suppl 1993; 47: 29–35.