ΕΠΙΠΕΦΥΚΙΤΙΔΑ ΣΤΙΣ ΓΑΤΕΣ: ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
Αναρωτιέσαι αν η γάτα σου έχει πρόβλημα με το μάτι της και πιστεύεις ότι μπορεί να έχει επιπεφυκίτιδα; Η επιπεφυκίτιδα στις γάτες αποτελεί μια αρκετά κοινή φλεγμονή. Επιπλέον, είναι αρκετά εύκολο να αναγνωρίσεις αν το κατοικίδιό σου πάσχει από αυτό, καθώς στην περίπτωση αυτή θα δακρύζει, θα έχει κόκκινα μάτια, ή και πόνο. Σε αυτό το άρθρο θέλουμε να αποκαλύψουμε ποιες είναι οι αιτίες, η θεραπεία και πώς πρέπει να φροντίσεις τη γάτα σου αν πάσχει από επιπεφυκίτιδα.
Επιπεφυκίτιδα στις γάτες: Τι είναι ακριβώς;
Για να εξηγήσουμε αυτόν τον τύπο λοίμωξης, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι πρόκειται για φλεγμονή του επιπεφυκότα. Ο επιπεφυκότας είναι η μεμβράνη που καλύπτει το λευκό μέρος του ματιού (σκληρό χιτώνα) και το εσωτερικό των βλεφάρων. Η κύρια λειτουργία του είναι να παρέχει προστασία από εξωτερικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το μάτι, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη διαδικασία λίπανσης του ματιού, παράγοντας δάκρυα και βλέννα.
Πώς μπορεί να διαγνωσθεί;
Η επιπεφυκίτιδα στις γάτες μπορεί να διαγνωσθεί μέσω μιας διαδικασίας που περιλαμβάνει πλήρη οφθαλμολογική εξέταση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρόσθετες εξετάσεις. Ακολουθεί η διαδικασία διάγνωσης αυτής της λοίμωξης στις γάτες:
Οπτική εκτίμηση: Ο κτηνίατρος θα πραγματοποιήσει λεπτομερή οπτική εκτίμηση των ματιών της γάτας σου για να διαπιστώσει τυχόν σημάδια φλεγμονής, ερυθρότητας, εκκρίσεων ή αλλαγών στην εμφάνιση των ματιών. Θα αξιολογήσει επίσης εάν υπάρχει υπερβολικό ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων ή ενόχληση στα μάτια.
Ιατρικό ιστορικό: Ο κτηνίατρος θα σου κάνει ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα που έχεις παρατηρήσει στη γάτα σου, το ιατρικό ιστορικό της και τυχόν έκθεση σε πιθανά ερεθιστικά ή αλλεργιογόνα.
Δείγμα οφθαλμικών εκκρίσεων: Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο κτηνίατρος μπορεί να πάρει ένα δείγμα των οφθαλμικών εκκρίσεων της γάτας σου για να προσδιορίσει την υποκείμενη αιτία της επιπεφυκίτιδας. Αυτό το δείγμα αποστέλλεται συνήθως σε εργαστήριο για ανάλυση.
Πρόσθετες εξετάσεις: Ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και το ιατρικό ιστορικό της γάτας σου, ο κτηνίατρος μπορεί να σου συστήσει κάποιες πρόσθετες εξετάσεις. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν εξετάσεις για τον εντοπισμό συγκεκριμένων βακτηριακών ή ιογενών λοιμώξεων ή εξετάσεις για αλλεργίες.
Εξέταση με φθορίζον φως: Σε περιπτώσεις κερατοειδούς έλκους ή ύποπτων οφθαλμικών βλαβών, ο κτηνίατρος μπορεί να πραγματοποιήσει μια πιο λεπτομερή εξέταση χρησιμοποιώντας φθορίζον φως για να επισημάνει τυχόν ανωμαλίες στην επιφάνεια του οφθαλμού.
Γενικές εξετάσεις: Σε ορισμένες περιπτώσεις ο κτηνίατρος μπορεί να προβεί σε γενικές εξετάσεις σώματος της γάτας για να αποκλείσει το ενδεχόμενο κάποια συστημική ασθένεια να σχετίζεται με την επιπεφυκίτιδα.
Μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων εξετάσεων και της διάγνωσης, ο κτηνίατρος θα αποφασίσει ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία της λοίμωξης.
Συμπτώματα επιπε φυκίτιδας στις γάτεςΠοια σημάδια είναι τα πιο σημαντικά;
Αφού έχουμε εξηγήσει πια τον τεχνικό ορισμό της ασθένειας, αν έχεις παρατηρήσει ότι η γάτα σου παρουσιάζει προβλήματα στα μάτια και υποψιάζεσαι ότι μπορεί να πρόκειται για επιπεφυκίτιδα, τώρα θα μιλήσουμε για ορισμένα συμπτώματα που είναι κοινά σε όλες τις περιπτώσεις επιπεφυκίτιδας στις γάτες, ώστε να μπορείς να τα αναγνωρίσεις εύκολα.
Ερυθρότητα (ερύθημα)
Οίδημα (κερατοειδούς)
Βλεννώδης ή βλεννοπυώδης οφθαλμική έκκριση
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχει συνεχής έκκριση δακρύων (επιφορά) και αίσθημα πόνου, που εκδηλώνεται με ακούσιο κλείσιμο του ματιού (βλεφαροσπασμός).
Για να μάθεις ποια θεραπεία πρέπει να ακολουθήσεις, είναι σημαντικό να γνωρίζεις την αιτία της λοίμωξης.
Είδη επιπεφυκίτιδας στις γάτες και αιτίες
Η επιπεφυκίτιδα στις γάτες μπορεί να είναι διαφόρων τύπων ανάλογα με τις αιτίες, αν και είναι αλήθεια ότι συχνά εμφανίζεται σε συνδυασμό λόγω της ταυτόχρονης εμφάνισης περισσότερων από ενός παραγόντων.
Ιογενής επιπεφυκίτιδα
Είναι η πιο συχνή μορφή και προκαλείται συνήθως από ιούς, όπως ο ιός του έρπητα της γάτας τύπου Ι (FHV-1), ο ιός της λοιμώδους ρινοτραχειίτιδας των γατών ή ο καλυκοϊός (FCV), προκαλώντας επιπεφυκίτιδα με υδαρείς ή βλεννώδεις εκκρίσεις.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η γάτα σου μπορεί να παρουσιάσει άλλα γενικά και αναπνευστικά συμπτώματα, τα οποία όμως ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του ιού και το ανοσοποιητικό σύστημα της γάτας.
Στην συνήθη εξέλιξη αυτού του τύπου επιπεφυκίτιδας, θα παρατηρήσεις ότι, στην αρχή, έχει προσβληθεί μόνο το ένα μάτι της γάτας, αλλά, καθώς προχωρά η ιογενής διαδικασία, τελικά προσβάλλεται και το άλλο μάτι.
Βακτηριακή επιπεφυκίτιδα
Βακτήρια όπως το Mycoplasma felis, το Chlamydoplila felis και το Bordetella bronquiseptica είναι πολύ συνηθισμένα στις γάτες, καθώς είναι επίσης πολύ μεταδοτικά. Σε αυτό το είδος λοίμωξης, θα παρατηρήσεις ότι παρουσιάζουν εκκρίσεις που είναι συνήθως πιο πυκνές, βλεννώδεις και έντονες.
Παρασιτική επιπεφυκίτιδα
Αυτός ο τύπος επιπεφυκίτιδας προκαλείται από ορισμένα παράσιτα, όπως το νηματώδες παράσιτο Thelazia sp., ένα σκουλήκι που προέρχεται από την Ασία και εμφανίζεται στην Ισπανία. Η οφθαλμική θηλαζίαση είναι μια ζωονόσος, που μπορεί να προσβάλλει τόσο τους ανθρώπους όσο και άλλα θηλαστικά, όπως σκύλους και αλεπούδες. Στις γάτες, χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως επιπεφυκίτιδα, κνησμός και φλεγμονή του χείλους των βλεφάρων, γνωστή ως βλεφαρίτιδα.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Εάν η γάτα σου πάσχει από κάποιο είδος αλλεργίας, είναι πιθανό αυτή να είναι και η αιτία της επιπεφυκίτιδας. Συνήθως, εμφανίζεται σε γάτες που έχουν υψηλή ευαισθησία σε αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος, όπως γύρη, σκόνη και ακάρεα. Είναι επίσης συχνή σε γάτες που πάσχουν από αλλεργικές ασθένειες, όπως ρινίτιδα, βρογχικό άσθμα ή αλλεργική δερματίτιδα.
Τοξική ή χημική επιπεφυκίτιδα
Πιστεύεις ότι η γάτα σου μπορεί να έχει εκτεθεί σε ερεθιστικούς παράγοντες όπως αερολύματα, καπνό, χημικά προϊόντα ή ακόμα και αέρα που προέρχεται από κλιματιστικό; Σε αυτή την περίπτωση, είναι πιθανό να πάσχει από τοξική επιπεφυκίτιδα, η οποία εμφανίζεται και στα δύο μάτια.
Τραυματική επιπεφυκίτιδα
Κάποιοι εξωτερικοί παράγοντες όπως τρίχες, σκληρά κομμάτια από χόρτα ή άλλα μικροσκοπικά αντικείμενα, καθώς και τραυματισμοί σε αυτή την περιοχή, έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν βλάβες στα μάτια της γάτας σου, κάτι που μπορεί να προκαλέσει διάφορες οφθαλμικές παθήσεις, όπως έλκη, κερατίτιδα και επιπεφυκίτιδα στο προσβεβλημένο μάτι.
Επιπεφυκίτιδα λόγω ανωμαλιών των βλεφάρων και νεοπλασιών
Υπάρχουν ορισμένες ανωμαλίες που μπορούν επίσης να προκαλέσουν επιπεφυκίτιδα, όπως η αναδίπλωση του βλεφάρου προς τα μέσα (εντρόπιο), η ανώμαλη φορά βλεφαρίδων (τριχίαση) ή η απουσία σχηματισμού βλεφάρων (αγενεσία βλεφάρων), καθώς και ορισμένες νεοπλασίες (ανώμαλοι σχηματισμοί νέου ιστού, συνήθως όγκοι).
Σχετική επιπεφυκίτιδα (ξηρά κερατοεπιπεφυκίτιδα)
Πρόκειται για φλεγμονή του κερατοειδούς και του επιπεφυκότα λόγω ελλιπούς παραγωγής δακρύων που οφείλεται σε πολλαπλές αιτίες, όπως η χρήση ορισμένων φαρμάκων (π.χ. σουλφαδιαζίνη), μετεγχειρητικές αιτίες (όπως η αφαίρεση των δακρυϊκών αδένων), αυτοάνοσα, τραύματα ή ιογενείς λοιμώξεις.
Σε αυτή την περίπτωση, θα παρατηρήσεις ότι η γάτα σου πάσχει από φωτοφοβία (υπερευαισθησία στο φως), παραμόρφωση της θέσης του βολβού του ματιού (ενοφθαλμία) και πόνο, καθώς και βλεννογόνες εκκρίσεις και αλλοιώσεις στον κερατοειδή χιτώνα, όπως έλκη, οιδήματα ή υπερχρωματισμό.
Θεραπεία της επιπεφυκίτιδας στις γάτες
Η θεραπεία της επιπεφυκίτιδας στις γάτες βασίζεται στη συμπτωματική θεραπεία και στην αιτία που την προκαλεί, και συνήθως περιλαμβάνει:
Προϊόντα καθαρισμού των βλεφάρων
Τα προϊόντα αυτά έχουν συνήθως σύνθεση με βάση το βορικό οξύ, το θειικό ψευδάργυρο, το EDTA (αιθυλενοδιαμινοτετραοξικό οξύ) και το χλωριούχο βενζαλκόνιο. Μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις για να καθαρίσεις τα μάτια της γάτας σου, καθώς και για να αφαιρέσεις τυχόν τις κρούστες που έχουν σχηματιστεί.
Αντιβιοτικά και αντιιικά σε μορφή κολλυρίου ή αλοιφής για τοπική χρήση
Συνήθως χορηγούνται δύο σταγόνες κολλυρίου ή μια λεπτή στρώση αλοιφής κάθε 4-6 ώρες. Ο κτηνίατρός σου θα σου εξηγήσει πώς και πότε να εφαρμόσεις τη θεραπεία στη γάτα σου.
Αντιβιοτικά συστηματικής χορήγησης
Τα αντιβιοτικά αυτά θα τα χορηγήσεις στη γάτα σου από το στόμα ή με ένεση. Ενδείκνυνται τόσο για χρόνιες όσο και πιο σοβαρές περιπτώσεις, ανάλογα με την κρίση του κτηνιάτρου.
Γλυκοκορτικοειδή
Τα γλυκοκορτικοειδή χρησιμοποιούνται συνήθως σε αλλεργικού τύπου επιπεφυκίτιδες και χορηγούνται τοπικά σε μορφή κολλυρίου ή αλοιφής (μερικές φορές σε συνδυασμό με αντιβιοτικά). Μπορούν επίσης να χορηγηθούν απευθείας κάτω από τον επιπεφυκότα, από το στόμα ή παρεντερικά.
Δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις όπου η επιπεφυκίτιδα συνοδεύεται από έλκη ή ρωγμές στον κερατοειδή χιτώνα, καθώς καθυστερούν την επούλωση και μπορεί να χειροτερέψουν την κατάσταση, οδηγώντας έως και την απώλεια της όρασης.
Σε οποιαδήποτε οφθαλμική πάθηση, συνιστάται πάντα η χρήση των λεγόμενων ελισαβετιανών κολάρων, για την αποφυγή σοβαρότερων τραυματισμών από ξύσιμο ή τριβή, προστατεύοντας την περιοχή των ματιών. Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητο να γνωρίζεις και να αντιμετωπίζεις την αιτία που προκαλεί την οφθαλμολογική λοίμωξη στη γάτα σου, για να αποφύγεις την επανεμφάνισή της στο μέλλον.
Φροντίδα και πρόληψη
Καθαριότητα και υγιεινή
Είναι σημαντικό να προσέχεις τα μάτια της γάτας σου και να χρησιμοποιείς προϊόντα σχεδιασμένα για τον σκοπό αυτό, όπως οφθαλμικά καθαριστικά ή φυσιολογικό ορό και αποστειρωμένες γάζες αντί για βαμβάκι. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφύγεις να εισέλθουν υπολείμματα ινών στο εσωτερικό του ματιού.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο να ακολουθείς πιστά κάποιους κανόνες υγιεινής, διατροφής, υγείας και ευεξίας, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι στην υγιή και σωστή ανάπτυξη της γάτας σου.
Εμβολιασμός
Εάν η γάτα σου δεν έχει εμβολιαστεί ή προέρχεται από κάποιο μέρος με μεγάλο αριθμό γατών (όπως για παράδειγμα κάποιο καταφύγιο, δομή για ζώα ή από τον δρόμο), είναι ευαίσθητη σε ιογενείς και βακτηριακές ασθένειες που προκαλούν επιπεφυκίτιδα.
Επομένως, ο εμβολιασμός είναι το πιο αποτελεσματικό σύστημα πρόληψης που υπάρχει σήμερα. Συνήθως ξεκινά όταν η γάτα συμπληρώσει έξι με οκτώ εβδομάδες, αν και οι οδηγίες εμβολιασμού μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το ιστορικό που έχει το κάθε γατάκι.
Πώς μπορούμε να φροντίσουμε τη γάτα μας στο σπίτι αν πάσχει από επιπεφυκίτιδα;
Μπορείς να φροντίσεις τη γάτα σου και να βοηθήσεις στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της επιπεφυκίτιδας στο σπίτι σου, ακολουθώντας κάποιες συμβουλές, αφού ο κτηνίατρος σου έχει ήδη εξετάσει τη γάτα και έχει συστήσει τη χρήση τους:
Απαλό καθάρισμα
Χρησιμοποίησε αποστειρωμένη γάζα ή ένα απαλό, καθαρό πανί εμποτισμένο με χλιαρό νερό για να καθαρίσεις απαλά τις εκκρίσεις από τα μάτια της γάτας σου. Φρόντισε να χρησιμοποιήσεις διαφορετικό πανί για κάθε μάτι.
Αλατούχο διάλυμα
Χρησιμοποίσε αλατούχο διάλυμα για να ξεπλύνεις απαλά τα μάτια της γάτας σου και να απομακρύνεις τυχόν βρωμιές ή εκκρίσεις.
Καθαρό περιβάλλον
Διατήρησε το περιβάλλοντα χώρο της γάτας σου καθαρό και χωρίς ερεθιστικούς παράγοντες. Απόφυγε τον καπνό του τσιγάρου, τα ισχυρά χημικά και τη σκόνη, στο μέτρο του δυνατού.
Υγρασία
Η χρήση υγραντήρα στον χώρο όπου βρίσκεται η γάτα σου μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγρασίας του αέρα και στη μείωση του ερεθισμού των ματιών.
Ξεκούραση και άνεση
Εξασφάλισε στη γάτα σου ένα άνετο μέρος για να ξεκουραστεί και να αναρρώσει. Αποφύγετε οποιονδήποτε παράγοντα άγχους που μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
Απόφυγε το τρίψιμο των ματιών
Μην τρίβεις τα μάτια της γάτας σου, καθώς αυτό μπορεί να επιδεινώσει τον ερεθισμό και να προκαλέσει επιπλέον τραυματισμούς.
Να θυμάσαι ότι αυτές οι φροντίδες που μπορείς να παρέχεις στη γάτα σου είναι προσωρινά μέτρα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Είναι απαραίτητο να τις συνδυάσεις με κτηνιατρική φροντίδα.
Είναι η επιπεφυκίτιδα στις γάτες μεταδοτική στους ανθρώπους;
Γενικά δεν θεωρείται μεταδοτική στους ανθρώπους. Συνήθως, οι αιτίες αυτής της ασθένειας, όπως συγκεκριμένες ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις, είναι διαφορετικές από αυτές που προσβάλλουν τους ανθρώπους. Επιπλέον, είναι μια οφθαλμική πάθηση των γατών που σπάνια μεταδίδεται στους ανθρώπους.
Ωστόσο, είναι πάντα σημαντικό να λαμβάνεις βασικά μέτρα υγιεινής όταν πρέπει να προσέξεις μια γάτα με επιπεφυκίτιδα ή όταν καθαρίζεις τις οφθαλμικές εκκρίσεις της. Πλύνε προσεκτικά τα χέρια σου με σαπούνι και νερό μετά από κάθε επαφή με τη γάτας σου και απόφυγε να τρίβεις τα μάτια σου με τα χέρια σου πριν τα πλύνεις.
Εάν σε ανησυχεί οτιδήποτε σχετικά με την υγεία της γάτας σου ή εάν παρατηρήσεις ότι τόσο η γάτα σου όσο και εσύ παρουσιάζεται συμπτώματα στα μάτια, συνιστάται να συμβουλευτείς έναν κτηνίατρο για αξιολόγηση και κατάλληλη καθοδήγηση.
Ολοκληρώνουμε αυτό το ειδικό άρθρο για την επιπεφυκίτιδα στις γάτες αναφέροντας ότι, αν και μπορεί να είναι μια σοβαρή διαταραχή, είναι πολύ πιθανό το πρόβλημα της γάτας σου να επιλυθεί γρήγορα. Τώρα, αν πιστεύεις ότι η γάτα σου έχει κάποιο πρόβλημα με το μάτι της, θα ξέρεις πώς να αντιδράσεις. Το πιο σημαντικό είναι να προσδιορίσεις τι προκάλεσε την επιπεφυκίτιδα και να επισκεφθείς το συντομότερο δυνατόν τον κτηνίατρο, ώστε να μπορέσεις να δράσεις γρήγορα και σωστά.
Συχνές ερωτήσεις σχετικά με την επιπεφυκίτιδα στις γάτες
Η επιπεφυκίτιδα στις γάτες είναι μεταδοτική σε άλλες γάτες;
Ορισμένες μορφές, ειδικά εκείνες που έχουν μολυσματική προέλευση, μπορεί να είναι μεταδοτικές μεταξύ γατών.
Μπορώ να θεραπεύσω την επιπεφυκίτιδα της γάτας μου στο σπίτι;
Πρέπει πάντα να συμβουλεύεσαι έναν κτηνίατρο πριν χορηγήσεις οποιαδήποτε θεραπεία στο σπίτι. Ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτούν επαγγελματική φροντίδα.
Πόσο καιρό χρειάζεται για να θεραπευτεί η επιπεφυκίτιδα στις γάτες;
Σε ορισμένες ήπιες περιπτώσεις, μπορεί να βελτιωθεί με την κατάλληλη θεραπεία σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, σε πιο σοβαρές ή χρόνιες περιπτώσεις, η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ή ακόμη και μήνες.