KÖPEKLER İÇİN SAKİNLEŞTİRİCİ İLAÇLAR: ÇEŞİTLERİ, KULLANIMLARI VE TAVSİYELER
Günümüzde köpekler için sakinleştiricileri ürünlerin kullanımı oldukça yaygınlık kazanmıştır. Bununla birlikte, bu ürünler bir uzmanın kontrolünde kullanılmalı, gelişigüzel verilmemelidir. Köpeğinize sakinleştiriciyi tıbbi gözetim altında vermeniz çok önemlidir. Stres, anksiyete, fobiler vs. bu tedaviyi gerektirebilir.
Bu yazıda, diğer tavsiyelerimiz yanında, köpekler için sakinleştirici ürünlerin hangi çeşitleri olduğunu ve nasıl kullanılmaları gerektiğini anlatacağız.
KÖPEĞİNİZDE GERGİNLİĞE YOL AÇAN SEBEPLER NELERDİR?
Köpeğiniz sizin gibi stres, anksiyete veya korku dönemleri geçirebilir, fobiler geliştirebilir. Bunlar sık rastlanan durumlar olup, köpeğinizin geçmişine, özelliklerine ve tecrübesine göre onu farklı şekillerde etkileyebilir.
Profesyonel veteriner tarafından yapılan değerlendirmeden sonra köpeğinize sakinleştirici verilmesi gerektiği sonucuna varılırsa, bunun olası sebepleri aşağıdakilerdir:
Kaçma davranışları
Titreme
Aşırı ve abartılı havlama
Aşırı salya üretimi
İstem dışı idrar yapma veya dışkılama
Saldırganlık (korkudan kaynaklanan)
En sık rastlanan davranış değişiklikleri şunlardır:
Fobiler
Fobiler belli bir uyarıcı karşısında verilen oransız tepkilerdir. Arabada iken ya da şiddetli gök gürültüsü veya maytap duyduğunda köpeğinizin gerginleştiğini, kontrol edilemez hale geldiğini gözlediniz mi? Yanıtınız evetse bir fobi sorunu ile karşı karşıyasınız demektir.
Anksiyete
Köpeklerde anksiyete normal olarak ayrılık durumlarında meydana gelir. Bu durum evde yalnız kalmasından veya bir sebepten size ulaşamamasından kaynaklanabilir. Sahibinden uzak kalmak köpeklerdeki en yaygın anksiyete sebebidir. Bu durumda yıkıcı davranışlar, bitmeyen havlamalar veya uygunsuz idrar yapma ve dışkılama davranışları görülebilir.
İdare etmekte zorluk
Köpeğinizin zor bir karakteri varsa ve çok belirli durumlarda onu idare etmekte zorluk çekiyorsanız, veterinerin bir sakinleştirici kullanmaya karar vermesi oldukça muhtemeldir.
KÖPEKLER İÇİN SAKİNLEŞTİRİCİ ÇEŞİTLERİ
Köpekler için sakinleştirici ilaç tedavisine karar vermeden önce, fobi, anksiyete veya gerginliğe yol açan sebeplerin teşhisi son derece önemlidir. İlacın yanında, köpeğinizin ilaç tedavisini özel bir eğitim programı ile birleştirmesi tavsiye olunur.
Bununla birlikte, sadece sakinleştirici tedavisini gerektiren belirli durumlar vardır. Bu durumda, veterinerin belirttiği kullanma şekline ve doz miktarına uymak önemlidir.
İlaçlar
Köpekler için sakinleştirici olarak kullanılan en yaygın ilaçlar benzodiazepinler (diyazepam, alprazolam, clorazepate vb.) ve fenotiyazinlerdir (asepromazin gibi). Normal olarak bu ilaçlar ağız yoluyla alınır ama enjekte edilmek suretiyle kullanıldığı da olur (veteriner tarafından).
Bu tür ilaçlar hızlı şekilde rahatlatıcı ve yatıştırıcı etkiye sahiptir. Bu sebeple belirli anksiyete ve korku durumlarında kullanılır.
Köpekler için sakinleştirici olarak kullanılan ilaçlar hakkında iki nokta özellikle önemlidir:
Dezavantajlar: Bu ilaçlar köpeğin davranışlarına ve öğrenmesine etki ederler. Ayrıca, uzun süre kullanma bağımlılık veya uyarılma halinde artış gibi düzensiz davranışlara yol açabilir.
Kontrendikasyonlar: Köpekler için bu tür sakinleştiricilerin kullanımı hamile dişilerde, yavrularda, yetişkin köpeklerde, karaciğer, böbrek, kalp veya epilepsi hastalığı olan köpeklerde kontrendikasyon yaratır. Fenotiyazin kullanımı durumunda Boxer cinsi köpeklerde de bu durum ortaya çıkar.
Feromonlar
Feromonlar köpekler için sakinleştirici olarak giderek daha sık kullanılmaktadır. Feromonların sentetik analogları hafifleştirici bir tedavi olup özel durumlar için ideal bir destek unsurudur.
En temel avantajı belirlenmiş kontrendikasyonları olmaması olup ayrıca ilgili çevrede veya köpek üzerinde, difüzör veya sprey cihazı aracılığıyla tatbik edilir ve tasma veya tablet şeklinde kullanılabilir.
Doğal Maddeler
Kediotu (Valeriana officinalis), papatya (Matricaria recutita) veya yulaf (Avena sativa L.) ile, doğal veterinerlik ilaçları konusunda bir uzman tarafından planlanmak kaydıyla ilginç sonuçlar elde edilebilir. Enfüzyon veya tabletler zararsız görülseler de, doğal maddelerin yan etkileri ve kontrendikasyonları olabilir.
Köpekler için sakinleştirici olarak Bach Çiçekleri’ni anmak gerekir. Bu preparatların kullanımı hakkında büyük bir tartışma olmakla birlikte, yan etkileri olmadığı anlaşılmaktadır. Farklı doğal türlerin olgunlaşmış çiçekleri kullanılarak hazırlanır ve damlalar halinde ağız yoluyla alınır.
Ek besinler
Köpeğinizi sakinleştirmek için bir başka alternatif ek besinlerdir. Bu ek besinlerin bazıları protein veya aminoasit bazlı olarak hazırlanır (L-theanine, triptofanveya rahatlatıcı etkili vitamin ve bitkiler gibi)
KÖPEKLER İÇİN SAKİNLEŞTİRİCİLERİN ETKİSİ NE KADAR SÜRER?
Tedavi edilmek istenen hastalığın yanında, köpeğin büyüklüğüne ve ilacın özelliklerine bağlı olarak her ilaç, feromon, doğal madde ve ek besin köpeği farklı şekilde etkiler. Bununla birlikte ilaçların büyük kısmı genellikle istenen saatten 1 saat önce verilir ve 4 saate kadar etkisini sürdürebilir.
BİR KÖPEĞE NE KADAR DİYAZEPAM VERİLEBİLİR?
Her şeyden önce, en uygun dozu belirlemesi için veterinere başvurmanın önemini vurguluyoruz. Çünkü yanlış bir uygulama çok ağır sonuçlar doğurabilir.
Nöbet bozukluklarının kısa vadeli tedavisi açısından, damar içi doz olarak 0,5 mg diyazepam/kg vücut ağırlığı tavsiye olunur. Eğer ağız yoluyla veriliyorsa (tabletler) 2,2mg/kg’a kadar verilebilir.
KÖPEĞİNİZİ NASIL SAKİNLEŞTİREBİLİRSİNİZ?
Bu soruyu yanıtlamak için yapılması gereken en önemli şey veterinere başvurmaktır. Çünkü belirtilen ilacın reçete ile alınması gerekir ve köpeği sakinleştirmek için verilen ilaçların (gerek ağız gerek damar yoluyla verilmesi durumlarında) reçeteyi yazan profesyonel tarafından tatbik edilmesi tavsiye olunur.
