Yavru kedi eğitimi nasıl yapılır? İzlenebilecek 6 adım
Mutlaka kedinizin çok güçlü bir kişiliğe, bağımsız bir karaktere ve oldukça bölgesel bir yapıya sahip olduğunu fark etmişsinizdir.
Peki, yavru kedi eğitimi nasıl yapılır, hiç düşündünüz mü? Zor gibi görünse de imkânsız değildir. En önemli nokta, onun doğasına saygı duymak ve dilini anlamaktır. Bu eğitim, köpeklerle yapılan eğitimden çok farklı olsa da, kedinizin bazı davranışlarını daha uyumlu bir yaşam için değiştirmek mümkündür. Bu yazımızda size en önemli yöntemleri anlatıyoruz.
ADIM ADIM YAVRU KEDİ EĞİTİMİ
Öğrenme, belirli bir durumu deneyimledikten sonra davranışın değişmesidir. Tüm yavrular doğdukları andan itibaren öğrenmeye başlar, yavru kediler de buna dahildir. Ancak, kullanılan stratejiler farklıdır ve yavru kedilerin davranışlarını gençlikte ya da yetişkinlikte değiştirmek için bu stratejilere başvurabiliriz.
Toplum, bir köpeği eğitmenin bir kediyi eğitmekten daha kolay olduğuna inanır. Muhtemelen bunun nedeni köpeklerin daha sadık ya da itaatkâr olduklarına dair düşüncedir. Oysa gerçek bundan çok farklıdır. Kediler de gizemli karakterlerine rağmen bazı komutları öğrenebilirler. Onları eğitmeyi başarmak istiyorsanız, onların doğasını ve dilini iyi bilmeniz gerekir.
KEDİLER NASIL ÖĞRENİR?
Kediler sosyalleşme döneminde kendi davranışlarının sonucunda onlara kazandırılan izlenimlere dayanarak öğrenirler. Bu öğrenme stratejisine İngilizcede imprinting denir. Ayrıca kedilerde öğrenme sistemi olarak alışma, klasik koşullanma ve edimsel koşullanma da bulunur.
EDİMSEL KOŞULLANMA
Bu, kedilerin eğitimi için en yaygın kullanılan ve referans alınan stratejidir. Bu tür eğitimde kedi, davranış ile o davranışın sonuçları arasında bir ilişki kurar. “Sonuçlar” derken, yaptığı davranışın ardından verilen olumlu pekiştirmeyi ya da istenmeyen bir davranış sergilediğinde verilen cezayı veya ödülsüz bırakılmayı kastediyoruz.
Davranışın pekiştirilmesi: Pekiştirme sayesinde istenmeyen bir davranışın tekrarlanmasını engelleriz. Aynı zamanda bu yöntem, yeni bir davranışı teşvik etmek için de kullanılır. Pekiştirme, olumlu görülen bir ödül vermek ya da kediniz için olumsuz olan bir unsuru ortadan kaldırmak şeklinde olabilir
Davranışın cezalandırılması: Cezalar, kedinin belirli bir davranışı bırakmasına yardımcı olabilir. Bu durumda bakış açısı, davranışın pekiştirilmesinin tersidir. “Olumlu ceza”, kedinin davranışına hoş olmayan bir şeyin eklenmesiyle; “olumsuz ceza” ise hoşuna giden bir şeyden mahrum bırakılmasıyla gerçekleşir.
YAVRU KEDİ EĞİTİMİ İÇİN İZLENECEK ADIMLAR
Olumlu ceza kesinlikle yasaktır. Kediler için iyi bir eğitim yöntemi değildir çünkü onlara yeni bir şey öğretmeye yaramaz.
Olumlu pekiştirme kilit noktadır. Ancak her kedinin kendi zevkleri ve karakteri vardır. Eğitmek istediğiniz kediyi tanımadan, başka bir kediye uygun olan bir olumlu pekiştirmeyi uygulayamazsınız. Olumlu pekiştirme yöntemleri arasında yiyecekler (fazla kalori eklememeye dikkat ederek), sevgi gösterileri ve oyunlar yer alabilir.
Sakin bir ortam oluşturun. Eğitimi yönlendirebilmek için dikkat dağıtıcı unsurları ortadan kaldırmalı ve kedinizin ilgisini çekmelisiniz.
Her seferinde sadece bir şey öğretin. Buradaki püf nokta, eğitim seanslarının uzun olmamasıdır. Kediler çok hızlı bir şekilde ilgilerini kaybeder. Kısa seanslar önerildiğinde motivasyon artar. Gün içinde farklı zamanlarda birkaç kısa seans yapmak daha faydalıdır.
Zamanlamayı kontrol edin. Zamanlama, kedinin istenen veya doğru bir davranışı ile aldığı pekiştirme arasındaki süredir. Eğer çok fazla zaman geçerse etkisini kaybeder. Ödül olarak yiyecek tercih ettiysek, bunların küçük ve kolayca yenebilir olmasına dikkat etmek gerekir; böylece kedinizin dikkatini daha uzun süre canlı tutabilirsiniz.
Bir eğitim seansının mutlaka başarıyla bitmesi gerekir. Bununla kastettiğimiz, seansın kediniz için ödülle sonlanmasını sağlamaktır. Kedinizin zaten bildiği basit bir hareket ya da daha önce öğrendiği bir numara, o değerli ödülü kazanmasını garantiler.
HANGİ YAVRU KEDİ EĞİTİMİ TEKNİKLERİ VARDIR?
Yavru kedi eğitimi yöntemleriyle ilgili ipuçlarına devam ederek şimdi daha somut bazı stratejilere değinelim:
YAKALAMA
“Yakalama” tekniğinde, kedinizin belirli bir davranışı kendiliğinden yapmasını beklersiniz. Eğer bu davranış istenen bir davranışsa, hemen onu ödüllendirmelisiniz. Bunun için çok dikkatli ve tetikte olmanız şarttır.
YEMLEME
Bir yemleme yöntemiyle kedinizin dikkatini çekebilirsiniz. Örneğin, elinizde yiyecek tutarak kedinizin ilgisini uyandırabilirsiniz. Bu şekilde sizi takip etmesini ya da belirli bir yerden geçmesini sağlayabilirsiniz.
HEDEFLEME
Bu teknikte bir nesneyi hedef olarak kullanırsınız. Örneğin, bir kalem işinizi görebilir. Amaç, kedinizin burnuyla nesneye dokunmasını sağlamaktır. Burada yakalama veya yemleme stratejisini uygulayabilirsiniz. Böylece kediniz, nesneye dokunmaya ilgi gösterir ve karşılığında ödül alır. Bu yöntem, yemleme tekniğine benzer şekilde kedinizin adımlarını yönlendirmeye yarar.
ŞEKİLLENDİRME
İstenen nihai davranışı, birkaç aşamadan sonra elde edilecek bir hedef olarak düşünmelisiniz. Şekillendirme tekniğinde, kediniz hedefe her biraz daha yaklaştığında ödüllendirilir. Örneğin, tırmalama tahtasına, yatağına veya halıya yaklaşmasını sağlamak için bu yöntemi kullanabilirsiniz. Bu teknik zaman alıcıdır ve yavaş ilerler, ek pekiştirme gerekebilir. Sabırlı olun ve ödülü verirken hızlı davranın.
Yavru kedi eğitimi için bazı tüyolar
Bir kedinin doğası ve dili, onun davranışlarını anlamada kilit noktadır. Şimdi, önceki yöntem ve tekniklerle doğrudan bağlantılı bazı yavru kedi eğitimi tüyolarını sizinle paylaşacağız.
Onu yönlendirerek mobilyalar yerine oyuncaklarını tırmalamasını sağlayın. Oyuncaklarının ip ya da yün yumağı gibi pürüzlü yüzeylere ve sert dokulara sahip olmasına özen gösterin. Unutmayın, kediler doğaları gereği tırmalamayı çok severler.
Küçük yaşlardan itibaren kedinizi kucağa almaya alıştırın; bu, tırnaklarını kesmek, veterinere götürmek ya da sadece onu sevmek için gereklidir. Direnmemesi için ona güven ve kararlılık hissettirmeniz çok önemlidir.
Davranışlarını olumlu pekiştirmek için bir tıklayıcı (clicker) kullanın. Bu, hayvan eğitiminde kullanılan etkili bir araçtır.
Kediniz yanlış bir davranış sergilerse, otoriter sözler ya da hareketlerden kaçının ki bunu ceza ile ilişkilendirmesin. Örneğin, bir sprey şişesini suyla doldurabilir ve kediniz istenmeyen bir davranış gösterdiğinde uzaktan üzerine hafifçe su püskürtebilirsiniz. Böylece kedi, davranışının sonucu olarak suyu düzeltici bir yöntemle ilişkilendirecektir. Suyu sizin sıktığınızı görmemesi ise daha da iyidir.
Kedinizi nasıl eğitebileceğinizi hiç düşündüyseniz, muhtemelen sandığınızdan çok daha fazla seçeneğin olduğunu göreceksiniz. Eğitim, kedinin davranışlarını bastırmak ya da onu boyun eğdirmek değildir; tam tersine, aranızda çok özel bir bağ kurmanıza yardımcı olur.
Kediler bolca uyarana ihtiyaç duyar, özellikle de çok hareketlilerse. Bu nedenle, enerjilerini yönlendirecek bir uğraş, hem fiziksel hem de zihinsel olarak yorulmaları için harika bir yöntemdir. Onunla pratik yapmaya var mısınız? İhtiyacınız olan tek şey bolca sabır ve istikrardır. Zamanla sonuçları göreceksiniz.
Kedinizin bırakamadığı bazı davranışlar gözlemlerseniz, mutlaka veterinerinize danışın.
