ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΚΥΛΟΥ: ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το καλαζάρ σκύλου (αλλιώς λεϊσμανίαση) είναι μια παρασιτική ασθένεια που προκαλείται από το πρωτόζωο Leishmania infantum, το οποίο μεταδίδεται με το τσίμπημα ενός φλεβοτόμου εντόμου που μοιάζει με κουνούπι. Πρόκειται για μια σοβαρή ασθένεια που μπορεί να προσβάλει διάφορα όργανα και η έγκαιρη ανίχνευση είναι απαραίτητη για την αποφυγή επιπλοκών.
Ο σκύλος σου μπορεί να μολυνθεί αποκλειστικά και μόνο μέσω του τσιμπήματος αυτού του κουνουπιού. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο πώς μπορεί να τον επηρεάσει.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΚΥΛΟΥ;
Το καλαζάρ σκύλου είναι μια ασθένεια που μεταδίδεται από ένα είδος κουνουπιού. Απαντάται κυρίως σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές, ωστόσο, όλο και περισσότερα κρούσματα εμφανίζονται τόσο στην Ισπανία όσο και σε όλες τις χώρες της λεκάνης της Μεσογείου. Το κουνούπι που μεταδίδει την ασθένεια ζει σε θερμά κλίματα, οπότε η εποχή κατά την οποία εμφανίζονται τα περισσότερα κρούσματα είναι μεταξύ Μάιο και Σεπτέμβριο. Παρόλα αυτά, στις θερμότερες περιοχές της χερσονήσου, καταγράφονται τα κρούσματα όλο τον χρόνο.
Η ασθένεια αυτή προσβάλλει και τους ανθρώπους (ζωονόσος), αλλά, όπως και στους σκύλους, μεταδίδεται μόνο όταν το κουνούπι ρουφάει το αίμα και μεταδίδει το παράσιτο. Δυστυχώς, πρόκειται για μια πολύπλοκη και διαδεδομένη ασθένεια, αν και τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στη βελτίωση της θεραπείας του καλαζάρ. Στην ADVANCE θα σου παρέχουμε τις καλύτερες πληροφορίες, ώστε να γνωρίζεις όλες τις λεπτομέρειες και να μη σου διαφεύγει τίποτα σχετικό με την ασθένεια αυτή.
ΕΙΔΗ ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΚΥΛΟΥ
Σπλαχνική λεϊσμανίαση
Προσβάλλει κυρίως τα εσωτερικά όργανα, όπως τα νεφρά, το ήπαρ και το πεπτικό σύστημα. Οι σκύλοι που πάσχουν από αυτή μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως ακραία απώλεια βάρους, ατονία, εμετό, διάρροια και σημάδια νεφρικής ανεπάρκειας. Είναι μία από τις πιο σοβαρές μορφές της νόσου και απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία για την αποφυγή μη αναστρέψιμων επιπλοκών.
Δερματική λεϊσμανίαση
Προσβάλλει κυρίως το δέρμα και το τρίχωμα του σκύλου. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι συχνές οι άτριχες περιοχές γύρω από τα μάτια, τα αυτιά και τη μουσούδα, το ξεφλούδισμα του δέρματος, τα έλκη, η δερματίτιδα και η μη φυσιολογική ανάπτυξη των νυχιών. Παρόλο που τα συμπτώματα μπορεί να φαίνονται λιγότερο σοβαρά σε σύγκριση με τη σπλαχνική μορφή, εξακολουθεί να είναι μια χρόνια ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα ζωής ενός σκύλου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένας σκύλος μπορεί να πάσχει ταυτόχρονα και από τις δύο μορφές της νόσου, γεγονός που επιδεινώνει την κλινική εικόνα και περιπλέκει τη θεραπεία.
ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΚΥΛΟΥ: ΤΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ Ο ΣΚΥΛΟΣ ΜΟΥ
Τα συμπτώματα του καλαζάρ στους σκύλους μπορεί να ποικίλλουν και εξαρτώνται από την ανοσολογική απόκριση του σκύλου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η νόσος μπορεί να παραμείνει λανθάνουσα για μήνες ή και χρόνια πριν εκδηλωθεί κλινικά.
Πρώιμα συμπτώματα του καλαζάρ
Στα αρχικά στάδια της νόσου, τα συμπτώματα μπορεί να είναι ανεπαίσθητα και δύσκολα ανιχνεύσιμα:
Προοδευτική απώλεια βάρους, ακόμη και αν ο σκύλος διατηρεί τη φυσιολογική του όρεξη.
Δερματικά προβλήματα, όπως πιτυρίδα, ερυθρότητα, τριχόπτωση (ιδίως γύρω από τα μάτια και τα αυτιά) και μη επουλούμενες πληγές.
Χωλότητα ή δυσφορία κατά το περπάτημα, χωρίς σαφές ιστορικό τραύματος.
Πρησμένοι λεμφαδένες, οι οποίοι είναι ψηλαφητοί και διογκωμένοι στο λαιμό ή στο πίσω μέρος των ποδιών.
Προχωρημένα συμπτώματα του καλαζάρ
Όταν η νόσος εξελίσσεται και προσβάλλει εσωτερικά όργανα, τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά:
Οφθαλμικές αλλοιώσεις, όπως επιπεφυκίτιδα, φλεγμονή της ίριδας (ραγοειδίτιδα) ή γλαύκωμα.
Αιμορραγία της μύτης (επίσταξη), λόγω εύθραυστων αιμοφόρων αγγείων.
Νεφρική και ηπατική ανεπάρκεια, με συμπτώματα όπως έμετος, διάρροια, κόπωση και απώλεια όρεξης.
Αναιμία, που ανιχνεύεται από το χλωμό χρώμα των ούλων και τη γενική αδυναμία.
Υπερκεράτωση της μύτης και των μάγουλων, ανώμαλη πάχυνση του δέρματος.
Μη φυσιολογική υπερανάπτυξη των νυχιών.
Η περίοδος επώασης της νόσου ποικίλλει από σκύλο σε σκύλο και μπορεί να διαρκέσει από μερικούς μήνες έως αρκετά χρόνια έως ότου εκδηλωθεί. Για το λόγο αυτό, συνιστώνται οι τακτικές εξετάσεις αίματος, ιδίως σε σκύλους που ζουν σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΕ ΣΚΥΛΟΥΣ
Η διάγνωση γίνεται με:
Ορολογικές εξετάσεις (ανίχνευση αντισωμάτων).
Τεστ PCR (ανίχνευση του DNA του παρασίτου).
Εξετάσεις αίματος και ούρων, ώστε να διαγνωστεί αν έχουν επηρεαστεί τα νεφρά και το ήπαρ.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΛΑΖΑΡ ΣΚΥΛΟΥ
Σήμερα, οι θεραπείες έχουν βελτιωθεί σημαντικά και είναι σε θέση να θέσουν υπό έλεγχο τη νόσο στις περισσότερες περιπτώσεις. Αν και δεν εξαλείφουν πλήρως το παράσιτο, βοηθούν στη μείωση του παρασιτικού φορτίου και των συμπτωμάτων.
Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα περιλαμβάνουν:
Αντιμονιακή μεγλουμίνη (Glucantime), η οποία είναι ενέσιμη και χορηγείται για διάστημα αρκετών εβδομάδων.
Μιλτεφοσίνη, ένα φάρμακο που χορηγείται από το στόμα και εξαλείφει το παράσιτο.
Η αλλοπουρινόλη, η οποία εμποδίζει το παράσιτο να αναπαραχθεί και χορηγείται για μήνες ή ακόμη και εφ' όρου ζωής.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες υποστηρικτικές θεραπείες, όπως η θεραπεία με υγρά για νεφρική ανεπάρκεια ή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του πόνου και των φλεγμονών.
Εκτός από τη φαρμακευτική θεραπεία, η διατροφή παίζει εξίσου βασικό ρόλο. Μια διατροφή σχεδιασμένη για σκύλους με καλαζάρ, που περιλαμβάνει τροφές όπως η ADVANCE Urinary Low Purine, βοηθά στη μείωση των επιπτώσεων της νόσου στα νεφρά και το ήπαρ, παρέχοντας αντιοξειδωτικά και εύπεπτες πρωτεΐνες.
ΠΟΙΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΚΑΛΑΖΑΡ ΥΠΑΡΧΟΥΝ;
Δεν μπορείς να εμποδίσεις το «κουνούπι» να επιτεθεί στον σκύλο σου, αλλά μπορείς να κάνεις κάτι για να διασφαλίσεις ότι, όταν έρθει η ώρα της μόλυνσης, ο σκύλος σου θα έχει ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα και θα μπορεί να καταπολεμήσει την ασθένεια.
Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνεις αυτό είναι μέσω μιας διατροφής πλούσιας σε προβιοτικά, όπως το ADVANCE Active Defence. Η σύνθεσή του περιέχει μικροοργανισμούς, οι οποίοι υποστηρίζουν μια ισορροπημένη και υγιή μικροβιακή χλωρίδα. Και επειδή το 70% της άμυνας του σκύλου σου βρίσκεται στο έντερο, θα τον βοηθήσεις να προστατευτεί από το εσωτερικό του οργανισμού του.
Το καλαζάρ αποτελεί μια σοβαρή ασθένεια που προσβάλλει τους σκύλους και εξαπλώνεται σε όλο σε περισσότερες περιοχές λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η οποία ευνοεί την εξάπλωση των εντόμων που τη μεταδίδουν. Οι πιο σημαντικοί παράγοντες αντιμετώπισής της είναι η εφαρμογή προληπτικών μέτρων και η έγκαιρη διάγνωση για την αποφυγή επιδείνωσης των συμπτωμάτων.
Το καλαζάρ στους σκύλους είναι μια σοβαρή ασθένεια που μπορεί να προσβάλει διάφορα όργανα και να θέσει σε κίνδυνο την ποιότητα ζωής του ζώου, εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Η πρόληψη έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς και έγκαιρη διάγνωση μέσω των τακτικών κτηνιατρικών ελέγχων. Οι δύο αυτοί παράγοντες είναι καθοριστικοί για την προστασία του σκύλου σου.
Εάν ο σκύλος σου παρουσιάζει συμπτώματα που παραπέμπουν σε καλαζάρ ή ζει σε ενδημική περιοχή, ρώτησε τον κτηνίατρό σου για προληπτικές εξετάσεις και ένα κατάλληλο σχέδιο προστασίας.
Βιβλιογραφία
- Gharbi M, Mhadhbi M, Rejeb A, Jaouadi K, Rouatbi M, Darghouth MA. Leishmaniosis (Leishmania infantum infection) in dogs. Rev Sci Tech OIE 34(2):613-626. https://doc.woah.org/dyn/portal/index.xhtml?page=alo&aloId=33005
- Miró G, Checa R, Montoya A, Hernández L, Dado D, Gálvez R. Current situation of Leishmania infantum infection in shelter dogs in northern Spain. Paras Vectors 2012; 5:60. https://parasitesandvectors.biomedcentral.com/articles/10.1186/1756-3305-5-60
- Miró G, Müller A, Montoya A, Checa R, Marino V, Marino E, Fuster F, Escacena C, Descalzo MA, Gálvez R. Epidemiological role of dogs since the human leishmaniosis outbreak in Madrid. Paras Vectors 2017; 10:209. https://parasitesandvectors.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13071-017-2147-z
- Schäfer I, Müller E, Naucke TJ. Canine leishmaniosis: an update regarding diagnostics, therapeutic approaches, and monitoring. Tieraerz Prax Aus Klein Heim 2022; 50(6): 431-445. https://www.thieme-connect.de/products/ejournals/pdf/10.1055/a-1970-9590.pdf
- Davenport K, Liu J, Sarquis J, Beall M, Montoya A, Drexel J, Denis T, Toste R, Traversa D, Miró G. Performance of a point-of-care test for the detection of anti- Leishmania infantum antibodies is associated with immunofluorescent antibody titer and clinical stage of leishmaniosis in dogs from endemic regions. Vet Parasitol Reg Studies Rep 2024; 53: 101061. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2405939024000819?via%3Dihub
- da Silva AS, Silva MMD, Aguiar CDM, Nascimento PRP, da Costa EG, Jeronimo SMB, Ximenes MDFD. Challenges of animals shelters in caring for dogs infected with Leishmania and other pathogens. Vet Parasitol Reg Studies Rep 2024; 49: 100988. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S240593902400008X?via%3Dihub
- LeishVet. Clinical manifestations of canine leishmaniasis. https://www.leishvet.org/fact-sheet/clinical-manifestations/
- Brenno de Assis Torres B, Costa Pinheiro N, de Sousa Barros E, Leite dos Santos D, Ribamar da Silva Júnior J, Candanedo Guerra P. Positive kidney profile of dogs with Leishmania sp. and treated with miltefosine. Sem Ciencias Agrarias 2024; 45(2):359-378. https://ojs.uel.br/revistas/uel/index.php/semagrarias/article/view/48507/50127
- Sarquis J, Martins Raposo L, Sanz CR, Montoya A, et al. Relapses in canine leishmaniosis: risk factors identified through mixed-effects logistic regression. Paras Vectors 2024; 17:357. https://doi.org/10.1186/s13071-024-06423-1
- García M, Ferrer L, Ordeix L. Critically appraised topic on canine leishmaniosis: does treatment with antimonials and allopurinol have the same clinical and clinicopathological efficacy as treatment with miltefosine and allopurinol, after one month of treatment? Vet Sci 2024; 11:231. https://doi.org/10.3390/vetsci11060231
- Ferroglio E, Poggi M, Trisciuoglio A. Evaluation of 65% permethrin spot-on and deltamethrin-impregnated collars for canine Leishmania infantum infection prevention. Zoon Public Health 2008; 55(3): 145-148. https://doi.org/10.1111/j.1863-2378.2007.01092.x
- Solano-Gallego L, Koutinas A, Miró A, Cardoso L, et al. Directions for the diagnosis, clinical staging, treatment and prevention of canine leishmaniosis. Vet Parasitol 2009; 165(1–2):1-18. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0304401709003124?via%3Dihub
- Tuska-Szalay B, Jerzsele A, Hornok S. Antiprotozoal agents used in veterinary medicine. Magyar Allat Lap 2024; 146(8):487-500. https://huveta.hu/handle/10832/3934
- Olmeda P, Díaz-Regañón D, Villaescusa A, Amusategui A, et al. Twenty-year evolution of Leishmania infantum infection in dogs in Valdeorras (Galicia, Northwestern Spain): implication of climatic factors and preventive measures. Paras Vectors 2024; 17(1):281. https://doi.org/10.1186/s13071-024-06357-8
- Clasta RB, Rivas AV, Souza AB, dos Santos AGV, et al. LaSap vaccine: Immunotherapy and immunochemotherapy associated with allopurinol in dogs naturally infected with Leishmania infantum. Paras Immunol 2024; 46(2): e13028. https://doi.org/10.1111/pim.13028